Του Γιώργου Λεκάκη
Στην Εποχή του Χαλκού, στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο (Κύπρο), έχουν ανακαλυφθεί διάφορα μικρά σφαιρικά λίθινα τεχνουργήματα. Η ακριβής χρήση αυτών των αντικειμένων παραμένει μυστήριο… Ήταν μια μορφή συστήματος μέτρησης; Ή μετρητές για επιτραπέζια παιγνίδια;
Μόνο στην προϊστορική πόλη του Ακρωτηρίου, στο νησί της Θήρας (Σαντορίνης) έχουν βρεθεί, μέχρι σήμερα, 746 τέτοιες πέτρινες «σφαίρες»…
Θεωρίες σχετικά με την χρήση τους: Ήταν κάποιο είδος λίθων για σφεντόνα (βόλια); «Μπάλλες» για πέταγμα; Σύστημα καταμέτρησης/καταγραφής ή πιόνια επιτραπέζιου παιγνιδιού;
ΟΙ Christianne Fernée και Konstantinos Trimmis προτείνουν ότι οι μικρές πέτρινες σφαίρες και οι πέτρινες πλάκες, με τα ρηχά σημάδια, σαν κύπελλα, που βρέθηκαν σε οικισμούς στις περιοχές του Αιγαίου και της Μεσογείου θα μπορούσαν να είναι κομμάτια ενός παιγνιδιού της Εποχής του Χαλκού.
Οι ερευνητές εξέτασαν τις πέτρες που ανακαλύφθηκαν στην τοποθεσία Ακρωτήρι Θήρας. Αυτές οι σφαίρες είναι κατασκευασμένες από διαφορετικά υλικά και έχουν ηλικία από 4.500 έως 3.600 χρόνων.
Αρχικά, οι Fernée και Trimmis ταξινόμησαν τις πέτρες σε ομάδες. Διαπίστωσαν ότι μπορούσαν να χωριστούν σε δύο ομάδες με βάση το μέγεθός τους. Αν είχαν χρησιμοποιηθεί ως μέρος ενός συστήματος μέτρησης, εξήγησε ο κ. Fernée, η ταξινόμηση θα είχε δημιουργήσει περισσότερες ομάδες.
Επιλέχθηκαν ή κατασκευάσθηκαν για να ταιριάζουν σε συγκεκριμένα συμπλέγματα.
Τα αποτελέσματα δείχνουν περαιτέρω ότι αυτά τα αντικείμενα μπορεί να ήταν μετρητές – κάτι σαν κι αυτό που λέμε σήμερα «μάρκες» - για ένα προϊστορικό επιτραπέζιο παιγνίδι.
Στην συνέχεια θα διερευνηθούν πιθανές συστάδες στα σημάδια «κυπέλλου» στις πέτρινες πλάκες και συσχετισμοί μεταξύ των σφαιρών και των πλακών σε ορισμένες τοποθεσίες.
Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε ακόμη και να τους βοηθήσει να προσδιορίσουν πώς θα μπορούσε να παιχτεί ένα τέτοιο αρχαίο επιτραπέζιο παιχνίδι.
ΠΗΓΗ: Chr. L. Fernée, K. P.Trimmis «The rolling stones of Bronze Age Aegean: Applying machine learning to explore the use of lithic spheres from Akrotiri, Thera», https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2022.103615, Journal of Archaeological Science, reports volume 45, Οκτ. 2022, Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, 3.10.2022. ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 4.10.2022.
ΠΗΓΗ: http://www.arxeion-politismou.gr/2022/10/markes-epitrapeziou-Thiras.html?fbclid=IwAR3lh4DeIelCSHlTVBJycL1ErSVror1oZYAkmb4JVfI5a5FdasU0PvsRuQE