ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΗΚΑΝ ΕΔΩ ΣΤΗΝ ΙΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ ΤΑ ΣΚΕΠΑΣΑΝ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΟΥΝ ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΗΝ ΦΥΣΗ ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΠΝΙΓΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΧΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΕΣ ΤΟΥΣ
Εκατοντάδες χείμαρροι, ρέματα και αρχαίοι ποταμοί που βρίσκονται «θαμμένοι» σχεδόν κάτω από κάθε γειτονιά της Αθήνας, με μόλις το 10% των ρεμάτων που διαπερνούσαν την Αττική να είναι σήμερα ορατό.
Από την αρχαιότητα, τον μεσαίωνα και μέχρι τον τελευταίο αιώνα οι ευρωπαϊκές πόλεις είτε χτίζονταν σε ποτάμια, είτε συνδέονταν με αυτά. Εκτός από την Αθήνα, τα ποτάμια της οποίας μπαζώθηκαν και έγιναν αυτοκινητόδρομοι, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη γνωστή σε όλους, οδό Σταδίου.
Εκτός από τα ποτάμια, κάτω από την Αθήνα κυλούν περίπου 700 ρέματα, από τα οποία τα 70 φαίνονται σε διάφορα σημεία της πόλης. Ένα από τα πιο διάσημα παραδείγματα είναι ο Ποδονίφτης της Νέας Ιωνίας. Γνωστές πόλεις, όπως τοΛονδίνο, η Πράγα, η Ρώμη, η Κολωνία, η Μόσχα, το Παρίσι, η Αγία Πετρούπολη, η Βουδαπέστη και η Βιέννη έχουν χτιστεί γύρω από τα ποτάμια τους, αποτελώντας μαγνήτη για τους ντόπιους κατοίκους και τους τουρίστες.
Σχετικές γεωτρήσεις του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών) απέδειξαν ότι οι περισσότεροι δρόμοι της Αθήνας κρύβουν ένα μπαζωμένο ρέμα ή ένα υπόγειο ποτάμι. Ο Ιλισός, ο Ηριδανός, ο Κυκλόβορος, το Λυκόρεμα, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης, ο Αλασσώνας είναι μερικά από αυτά.
Ενώ, σύμφωνα με μελέτη του ΕΜΠ, τα ανοιχτά ρέματα το 1945 είχαν μήκος 1.280 χιλιόμετρα και σήμερα μόλις 434 χιλιόμετρα -μειώθηκαν, δηλαδή, σε ποσοστό 66,4%. Όπως προκύπτει, δε, από μελέτη του ΙΓΜΕ, πριν από μερικά χρόνια το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόλις το 20% έπεφτε στη θάλασσα. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει αλλάξει δραματικά. Πολύ πριν δημιουργηθεί το οδικό δίκτυο στην Αθήνα, ένα ρέμα κυλούσε εκεί που σήμερα βρίσκεται η οδός Σταδίου.
Μάλιστα, στο ύψος του Αρσακείου υπήρχε και μία γέφυρα για να περνούν οι Αθηναίοι από τη μία πλευρά στην άλλη. Το 1852 μία φοβερή καταιγίδα παρέσυρε την γέφυρα, με αποτέλεσμα να κοπεί η Αθήνα στα δύο. Κάποια στιγμή το ρέμα κλείστηκε με μπάζα και αργότερα δημιουργήθηκε η σημερινή οδός Σταδίου. Παρ’ όλα αυτά το νερό συνεχίζει να κυλάει υπόγεια μέχρι και σήμερα, όπως και δεκάδες χείμαρροι, που εξακολουθούν να διαπερνούν τα έγκατα της πρωτεύουσας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και ο Ιλισός, οι πηγές του οποίου εντοπίζονται στην Καισαριανή, ενώ σύμφωνα με τους επιστήμονες, το κύριο ρέμα περνά από τη συμβολή της Μεσογείων με τη Μιχαλακοπούλου. Ο Ηριδανός είναι άλλο ένα ποτάμι που επιμένει να διαπερνά υπογείως το κέντρο της Αθήνας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, ενώ τον περασμένο Νοέμβριο ανακαλύφθηκε στο Μοναστηράκι ένα ολοζώντανο τμήμα του αρχαίου ποταμού, το οποίο μπορούν να θαυμάζουν σήμερα όλοι οι Αθηναίοι.
Ο Ιλισός περνούσε μπροστά από το Ολυμπιείο (Έργο του 1833, από τον γερμανό ζωγράφο Johann Michael Wittmer)
Οι καταρράκτες του Ιλισού, Αθήνα 1801-1806. Έργο του βρετανού ζωγράφου Edward Dodwell
Τυπώθηκε στο Λονδίνο το 1821
Η πηγή Καλλιρρόη, του Ιλισού, Αθήνα, 7 Μαρτίου 1891. Δεξιά ο αμερικανός ποδηλάτης William Sachtleben
Φωτογράφος: Thomas Gaskell Allen Jr.
Η πηγή Καλλιρρόη και ο Ιλισός, όπως ήταν το 1844. Λιθογραφία από το αρχικό έργο του Harry John Johnson
Δημοσιεύτηκε στο “London Illustrated News” το 1863
Ο Ιλισός το 1844: Έργο του βρετανού ζωγράφου Harry John Johnson
Η Ρωμαϊκή γέφυρα του Ιλισού και τα ερείπια του Παναθηναϊκού Σταδίου
Έργο του γάλλου αρχιτέκτονα και αρχαιολόγου Julien-David Le Roy | Από έκδοση του 1758
Η γέφυρα του Ιλισού στη θέση του σημερινού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, το 1938
Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ
Πηγη: Newsonly.gr
Με πληροφορίες από το Έθνος
Πηγή φωτογραφιών: alfavita.gr
ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ “ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ Ε.ΣΥ.”
“Ε.ΣΥ. ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ”. ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ
“ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ Ε.ΣΥ.” ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ.