Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Τα εμβόλια πιθανή ΑΙΤΙΑ για ασθένειες ακόμη και χωρίς επιστημονικές αποδείξεις
- 22 Ιουνίου 2017 | 08:30
Τα εμβόλια είναι παράγοντες που χρησιμοποιούνται εδώ και έναν αιώνα για την πρόληψη αρκετών λοιμώξεων. Έχουν προστατεύσει εκατομμύρια παιδιά και ενήλικες από απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις όπως η ευλογιά, η διφθερίτιδα, ο τέτανος, η ιλαρά, η πολιομυελίτιδα και πολλές άλλες. Τα εμβόλια χρησιμοποιούνται και σε υγιή άτομα, ή παιδιά, ως προστατευτικό μέτρο. Κάθε ανεπιθύμητη αντίδραση, ή παρενέργεια σε ένα εμβόλιο, δυστυχώς προκαλεί ανησυχία σε ορισμένες ομάδες ανθρώπων, κυρίως εξαιτίας ελλιπούς πληροφόρησης. Η επιλογή του μη-εμβολιασμού ενός παιδιού υπό του φόβου παρενεργειών έχει θέσει πολλά παιδιά σε κίνδυνο μολύνσεων, τις οποίες η ανθρωπότητα είχε νικήσει.
Χθες, το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ αποφάσισε ότι εάν ένα άτομο που έλαβε ένα εμβόλιο ήταν καλά στην υγεία του πριν κάνει το εμβόλιο, ή δεν είχε προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό της νόσου (σ.σ. για την οποία έγινε το εμβόλιο) και ασθένησε μετά από το εμβόλιο, σε συνδυασμό με το εάν ένας σημαντικός αριθμός παρόμοιων κρουσμάτων της νόσου καταγραφεί σε άλλα άτομα που λαμβάνουν το συγκεκριμένο εμβόλιο, τότε αυτό το εμβόλιο μπορεί να θεωρηθεί ως η αιτία που νόσησε το άτομο.
Η υπόθεση που έφερε την απόφαση του δικαστηρίου
Αυτή η απόφαση-σταθμός έρχεται μετά από την περίπτωση ενός Γάλλου γνωστού από τα αρχικά του ονόματός του ως J.W. Εμβολιάστηκε κατά της ηπατίτιδας Β το 1998. Ένα χρόνο αργότερα ανέπτυξε σκλήρυνση κατά πλάκας. Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια σοβαρή βλάβη στην οποία ο αμυντικός μηχανισμός (ανοσοποιητικό σύστημα) του ίδιου του σώματος επιτίθεται στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού και αρχίζει να τα βλάπτει. Αυτό οδηγεί σε σοβαρές αναπηρίες και, τελικά, στον θάνατο. Ο J.W. πέθανε από τη σκλήρυνση κατά πλάκας το 2011.
Πριν από το θάνατό του, ο J.W. έκανε μήνυση εναντίον της φαρμακευτικής εταιρείας Sanofi Pasteur που παρήγαγε το εμβόλιο. Κατηγορούσε το εμβόλιο για την τραγική πορεία της υγείας του. Η υπόθεση έφτασε στο ανώτατο εφετείο της Γαλλίας. Αυτό το δικαστήριο δεν βρήκε καμία επιστημονική απόδειξη ή έστω κάποια στοιχεία που να συνέδεαν το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β με την σκλήρυνση κατά πλάκας. Επομένως, η προσφυγή απορρίφθηκε. Η πλευρά του J.W. άσκησε έφεση και η υπόθεση τελικά κατέληξε στο Ανώτατο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Το σκεπτικό της απόφασης
Σύμφωνα με αυτό, παρά την έλλειψη επιστημονικών αποδείξεων, θεωρήθηκε ότι υπάρχουν στοιχεία αναφορικά με τα χρονοδιαγράμματα του συμβάντος. Συγκεκριμένα, το ανώτατο ευρωπαϊκό δικαστήριο έκρινε ότι μπορεί να υπάρχουν τέσσερα σημεία που πρέπει να εξεταστούν:
1. Το χρονοδιάγραμμα εμφάνισης της νόσου (δηλαδή το αν η ασθένεια εμφανίζεται μετά τον εμβολιασμό).
2. Το ιστορικό καλής υγείας του ατόμου και η απουσία αυτής της ασθένειας πριν από τον εμβολιασμό.
3. Το αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή αν κάποιος συγγενής εξ αίματος του ασθενούς δεν έχει αυτή την ασθένεια.
4. Το αν υπάρχουν διάφορες παρόμοιες διαπιστωμένες περιπτώσεις ως αποτέλεσμα του εμβολίου.
Στην περίπτωση του J.W., το δικαστήριο απεφάνθη ότι πληρούνται τα πρώτα τρία κριτήρια, κάτι που οδήγησε στην απόφαση αυτή.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, όπως δημοσιεύθηκε επισήμως
Τι απαντούν οι επιστήμονες
Ένας εκπρόσωπος της Sanofi Pasteur αρνήθηκε να σχολιάσει τη νομική απόφαση, αλλά επισήμανε ότι τα εμβόλια της εταιρείας είναι “ασφαλή και αποτελεσματικά και προστατεύουν από λοιμώδη νοσήματα”. Το εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β έχει εγκριθεί και χρησιμοποιηθεί για πάνω από τρεις δεκαετίες και έχει θεωρηθεί ασφαλές και αποτελεσματικό. Με αυτήν του την απόφαση-σταθμό, το δικαστήριο της ΕΕ επί της ουσίας εξουσιοδοτεί πλέον τα εθνικά δικαστήρια των χωρών-μελών της ΕΕ να ακολουθήσουν το ίδιο σκεπτικό σε παρόμοιες αποφάσεις σχετικά με την πιθανή υπαιτιότητα (!) ενός εμβολίου για μια ασθένεια.
Ο καθηγητής Tony Fox από την επιστημονική ομάδα φαρμακευτικής ιατρικής στο King’s College του Λονδίνου δήλωσε ότι κάτι τέτοιο αποκλείει τη γνώμη των εμπειρογνωμόνων σε τέτοιες περιπτώσεις. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ του εμβολίου και της ασθένειας και αυτή η απόφαση θα μπορούσε να είναι δυνητικά καταστροφική για την ανάπτυξη νέων εμβολίων και φαρμάκων.
Οι ειδικοί στον τομέα αυτό πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στο κοινό και να πλήξει τον σωτήριο κανόνα των εμβολιασμών, κάτι που θα οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση ασθενειών, οι οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με εμβόλια.
Ένας ειδικός προέβη στην παρατήρηση ότι αν όλα αυτά ήταν αληθή, τότε γιατί υπάρχουν τόσοι πολλοί ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας που δεν έχουν εμβολιαστεί ποτέ; Το μοναδικό κριτήριο -μεταξύ των τεσσάρων που μελέτησε το ανώτατο ευρωπαϊκό δικαστήριο- το οποίο είναι επιστημονικά αποδεκτό είναι η παρουσία πολλών παρόμοιων περιπτώσεων που θα μπορούσαν να εμπλέκουν το εμβόλιο.
Οι ειδικοί και οι γιατροί επαναλαμβάνουν ότι τα εμβόλια σώζουν ζωές και όσοι αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, θέτουν σε κίνδυνο τα ίδια και ολόκληρη την κοινωνία. Για να αποδειχθεί, ή να διαψευσθεί το αν ένα εμβόλιο θα μπορούσε να κατηγορηθεί για μια ασθένεια, είναι ένα επιστημονικό ζήτημα και όχι ένα νομικό.